मन्डेलाको अन्तिम संस्कार हुँदै
कुनुस्थित पुर्ख्यौली घर नजिकै मण्डेलाको समाधी बनाइएको छ । हातमा राष्ट्रय झण्डा बोकेका हजारौ दक्षिण अफ्रिकीहरुले मण्डेलाको सम्मानमा नारा लगाइरहेका छन् ।
अल्पसंख्यक गोराहरूको शासनबाट दक्षिण अफ्रिकालाई मुक्त गर्न शान्तिपूर्ण संघर्षको नेतृत्व गर्दै मुलुकका प्रथम अश्वेत राष्ट्रपति बनेका मन्डेला संसारभर गौरव र सहनशीलताको प्रतीक मानिन्थे । केही महिनादेखि फोक्सोको संक्रमणबाट पीडित मन्डेलाको जोहानेसबर्गस्थित उनकै निवासमा निधन भएको हो । 'बदला हैन मेलमिलाप' भन्ने सन्देशसहित रंगभेदी आन्दोलनको शान्तिपूर्ण निकासका लागि उनले गरेको पहल र आफूलाई जेल पठाउने गोराहरूलाई आफू शक्तिमा पुगेपछि उनले दिएको क्षमादानबाट सिंगो विश्वले पे्ररणा पाएको छ ।
मन्डेलाले दक्षिण अफ्रिकामा लोकतान्त्रिक बहुजातीय सरकार बनाउन काला-गोराबीचको भेद पालेर बसेको सत्तासँग दीर्घकालीन संघर्ष गरेका थिए । उनले मानवता, समानता र न्यायको युद्धमा २७ वर्ष जेल जीवन बिताएका थिए । उनले अल्पसंख्यक गोरा समुदायविरुद्ध सन् १९६४ मा वैचारिक युद्ध थालेका थिए । मन्डेलाको अथक प्रयासका कारण सन् १९९० मा रंगभेद पक्षधर शासकको संसारभर विरोध हुन थालेपछि उनीहरू कालाविरोधी ऐनहरू हटाउन बाध्य भए ।
सोही साल उनी रिहा भएका थिए । मन्डेलाले दक्षिण अफ्रिकाबाट रंगभेद हटाएर सहभागितामूलक व्यवस्था स्थापना गरेका थिए । सन् १९९६ मा दक्षिण अफ्रिकाको नयाँ संविधान जारी गर्न मन्डेलाले नेतृत्वकारी भूमिका खेले । उक्त संविधानले बहुमतको आधारमा मजबुत केन्द्रीय सरकार गठनको व्यवस्था गर्दै गोरालगायत अल्पसंख्यकमाथि हुने विभेदलाई निषेध गर्यो । दक्षिण अफ्रिकाको संविधान अहिले पनि विश्वकै उत्कृष्टमध्येमा पर्छ ।
स्वतन्त्रताको निःस्वार्थ अभियानले मन्डेलालाई दक्षिण अफ्रिकाको राष्ट्रपतिसम्म पुर्याएको थियो । राष्ट्रपतिका रूपमा पहिलो कार्यकाल सकिएपछि उनले दोस्रो कार्यकाल नसम्हाली निर्वाचित उत्तराधिकारीलाई खुसीसाथ सत्ता हस्तान्तरण गरेका थिए ।
संघर्षका बेला मन्डेलाका समर्थकहरूलाई गोराहरूले निकै अपमान गरे, यातना दिए र उनका धेरै साथीको हत्या गरियो । उनलाई लामो जेल सजाय भयो ।
यस्तो अवस्थामा पनि मन्डेलामा द्वेषको भावना रत्तिभर रहेन । सरकार गठनको मौका पाउँदा पनि उनले त्यो द्वेषलाई झल्कन दिएनन् । सबै खाले जातजाति र विश्वास राख्ने मानिसहरूको फ्युजनका रूपमा उनले सरकार गठन गरे, जसमा उनलाई पहिला अत्याचार गर्नेहरू पनि समावेश थिए । उनले गोरा समुदायकै डे क्लार्कलाई आफू राष्ट्रपति हुँदा उपराष्ट्रपति बनाए ।
सोही योगदानका कारण मन्डेला र उनलाई सन् १९९३ को डिसेम्बरमा संयुक्त रूपमा नोबल शान्ति पुरस्कार दिइयो । 'एपरथेइड शासनको शान्तिपूर्ण अन्त्य र नयाँ लोकतन्त्रको आधारशिला स्थापना' का लागि यो पुरस्कार दिइएको हो । उनको कुशल नेतृत्वको पूर्वगोरा प्रतिद्वन्द्वीहरूले समेत प्रशंसा गरे ।
0 comments
Write Down Your Responses